U aprilu 2019. godine , u okviru Zakona o bezbednosti hrane, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srbije, između ostalih, donelo je dva nova pravilnika koja se odnose na proizvodnju i stavljanje u promet kakao i čokoladnih proizvoda, proizvoda sličnih čokoladi, krem proizvoda i bombonskih proizvoda. Oba Pravilnika počinju da se primenjuju od 1. jula 2020. godine.
Ovi pravilnici bi trebalo da budu od pomoći domaćim proizvođačima da podignu nivo kvaliteta svojih proizvoda, a samim tim da budu konkurentniji na stranim tržištima.
Pravilnik o kakao i čokoladnim proizvodima namenjenim ljudskoj upotrebi – bliže propisuje uslove u pogledu kvaliteta kakao i čokoladnih proizvoda; fizička, hemijska, fizičko-hemijska i senzorska svojstva i sastav proizvoda; sastojke i dodatke; deklarisanje, kao i dodatni zahtevi za označavanje proizvoda.
U ovom pravilniku se, između ostalog, navodi da će pojedini proizvodi koji se prodaju u mešavini, moraće da se zamene preciznijim izrazima poput „čokolada“, „mešavine čokolade“, „mešavine punjenih čokolada“ i sl. Takođe, za određene proizvode biće obavezno da se navede podatak o ukupnoj suvoj materiji kakao delova, a kod smanjenog sadržaja maslaca i količina kakao maslaca.
Nazivi „čokolada”, „mlečna čokolada” i „čokoladni preliv” od sada će moći da se dopune podacima koji se odnose na parametre kvaliteta, pod uslovom da proizvod sadrži najmanje 43% ukupne suve materije kakao delova, uključujući najmanje 26% kakao maslaca; kod čokolade, najmanje 30% ukupne suve materije kakao delova i najmanje 18% suve materije mleka, dobijene delimičnom ili potpunom dehidratacijom punomasnog mleka, delimično obranog ili obranog mleka, pavlake ili od delimično ili potpuno dehidrisane pavlake, maslaca ili mlečne masti, uključujući i najmanje 4,5% mlečne masti kod mlečne čokolade, a najmanje 16% bezmasne suve materije kakao delova, kod čokoladnog preliva.
Pojedinim proizvodima dozvoljeno je dodavanje biljnih masti koje nisu kakao maslac. Količina dodatih biljnih masti (određenih u prilogu) ne sme da bude veća od 5% mase gotovog proizvoda nakon oduzimanja ukupne mase svih drugih jestivih sastojaka, a u deklaraciji ovih proizvoda u spisku sastojaka treba da piše navod: „sadrži biljnu mast kao dodatak kakao maslacu”.
Pravilnik o proizvodima sličnim čokoladi, krem proizvodima i bombonskim proizvodima bliže se propisuje kvalitet proizvoda koji su slični čokoladi, krem proizvoda i bombonskih proizvoda, fizička, hemijska, fizičko-hemijska i senzorska svojstva i sastav proizvoda; vrsta i količina sastojaka koji se upotrebljavaju u proizvodnji; deklarisanje, kao i dodatni zahtevi za označavanje proizvoda.
Po novom Pravilniku u proizvođačka specifikacija, u skladu sa zakonom o bezbednosti hrane, moraće da sadrži naziv i trgovačko ime ukoliko ga proizvod ima, kratak opis tehnološkog postupka proizvodnje, podatke o vrsti i količini sastojaka koji se upotrebljavaju u proizvodnji i preradi, izveštaj o izvršenom ispitivanju kvaliteta, podatke iz deklaracije u skladu sa ovim propisom i propisom kojim se uređuje deklarisanje i označavanje hrane, datum donošenja i evidencijski broj proizvođačke specifikacije. Kako je naglašeno, od sada će morati da se izdvoje proizvodi slični čokoladi koji su definisani kao proizvodi dobijeni odgovarajućim tehnološkim postupcima od kakao praha ili kakao praha sa redukovanim sadržajem kakao maslaca ili kakao mase, pojedinačno ili u kombinaciji, šećera, biljnih masti, mleka ili mlečnih proizvoda i drugih sastojaka, kojima se postižu karakteristična svojstva ovih proizvoda. Ukoliko su ovi proizvodi punjeni dodacima, naziv proizvoda potrebno je dopuniti rečima o kakvom punjenju se radi, a za proizvode sa dodacima, naziv proizvoda potrebno je dopuniti nazivom dodatog sastojka.
U Pravilniku su dati nazivi pod kojim se proizvodi slični čokoladi mogu proizvoditi i stavljati u promet, kao kakao tabla, mlečna kakao tabla, kakao preliv, mlečni kakao preliv i mlečni preliv. Precizno su definisani i krem proizvodi dobijeni odgovarajućim tehnološkim postupcima od šećera, biljnih masti, mlečnih proizvoda, kakao proizvoda, drugih sirovina i aditiva, pod nazivima kao što su kakao krem proizvod, mlečni krem proizvod, lešnik, badem, kikiriki, rogač ili slični krem proizvod, krem sa dodatkom (navesti dodatak). Definisani su i bombonski proizvodi, punjenja i prelivi.
Zahtevi ovog propisa se ne primenjuju na proizvode slične čokoladi, krem proizvode i bombonske proizvode koji su zakonito stavljeni na tržište ostalih zemalja Evropske unije ili Republike Turske, odnosno zakonito proizvedeni u državi potpisnici EFTA sporazuma, ukoliko proizvod ispunjava zahteve koji se odnose na bezbednost hrane.
Proizvodi koji su deklarisani, odnosno označeni do dana početka primene ovog Pravilnika, a koji ne ispunjavaju uslove propisane ovim Pravilnikom, mogu biti u prometu do isteka roka trajanja, a najkasnije do 31. decembra 2021. godine.
Detaljno o pravilnicima u našem magazinu broj 22, na sajtu www.pekariposlasticar.rs Ili na sajtu Ministarstva poljoprivrede:
Piše: Irina Maksimović, magazin Pekar & Poslastičar